Het verschil

Afgelopen dagen voeren we van Palawan naar Coron. Met een groep van 13 mensen en 6 personeelsleden gingen we van eiland naar eiland. Mooie stranden, eilanden, koraal en snorkelen waren dagelijks aanwezig! Lekkere maaltijden en goede snacks! We sliepen 3 keer in kleine huisjes en 1 keer in een tentje! We maakten weer kennis met de Bucket douche ! Heerlijke rustige avonden met kampvuurtjes! En ik ben van ern klif gesprongen! Dan moest wel toen ik de zipplijn had gedaan in El nido!

Met de terugvlucht voor de boeg denk je toch nog vaak na over wat het verschil hier is bij de mensen .

Overal waar je komt hangt de visie en missie bij de voordeur! Je weet als bezoeker wat je mag verwachten!

Wie in Nederland weet de visie en missie van zijn of haar werkplek? Ik denk dat iedereen hier precies weet wat er als personeelslid wordt verwacht en andersom!

Ontevredenheid bij werknemers en consumenten kent men hier niet, want het is duidelijk hoe het moet zijn! De afwijking is de kwaliteitsmeter!

Ik ben blij dit weer te hebben mogen ervaren!het rugzakje met ervaringen is weer verder gevuld en helpt weer wat meer relativeren!

Zondag zijn we weer thuis!

Laatste dagen in Narra

Het avontuur hier is bijna voorbij. Het ziekenhuis en de personeelsleden zijn erg gastvrij. Zo kregen we allemaal een hamburger van hun Kado.erg aardig.

Afgelopen dagen hebben we toch ff een kleine bijdrage geleverd.

Op de school hebben we getracht het tandprobleem te bevorderen. Zo kochten we 300 tandenborstels en hebben met de coördinator een projectplannetje geschreven.

80% van de kinderen poetst 1 keer per dag. De andere 20% poetst nooit. Daarbij eten zij veel zoetigheid. Vooral als lunch. Daarom starten de vrijwilligers in de school vanaf maandag na de lunch met tandenpoetsen , de tandenborstels blijven op school. De constructief vrijwilligers gaan hier een systeem voor maken.

Daarbij heb ik met de hoofdzuster gekeken wat zij het meedt nodig hadden. De printer was allang kapot. Daarom hebben Ed en ik een nieuwe printer geschonken. Daar zullen ze veel plezier van hebben ws.

De verpleegkundigen hier werken via Gordon( voor kenners). Zij zouden erg gebaad zijn met een Engelstalige Carpenito of Nanda.

Daarnaast willen er een aantal jonge verpleegsters informatie over werken in Nederland.

Ik hoop de boeken te kunnen sturen en de informatie over werken in Nederland te kunnen op vragen.

Het heeft voor ons dus een positief eindresultaat.

Morgen vertrekken we naar Puerto Princesa en door naar het noorden voor een Robinson boottocht.

Moeder en kind zorg

In Palawan zijn een aantal ziekenhuizen .Er is een groot ziekenhuis in Puerto Princesa . Er is een iets kleinere in Aborlan en de kleinste staat in Narra, waar ik naar toe ga. In PP hebben ze mogelijkheden voor CT-scan etc. In Aborlan kunnen ze gipsen en hebben ze x-ray. In Narra is de zorg vooral symptomatisch . Bij verdenking fractuur wordt de ledemaat gespalkt met een bananentak, tetanus gegeven en vit. B12 voor het herstel van de gevoelszenuw en bloed doorstroming en wordt de patiënt verzocht om naar Aborlan te gaan voor foto’s.

Moeder en kind zorg houdt in Narra vooral in pre natale controles, bevallingen en 2 dagen zorg, tot de hielprik bij de baby. De moeder gaat naar huis.

De prenatale screening vind plaats in het ziekenhuis. 3 controles tijdens de 9 maanden , 1 keer in het eerste trimester( tot 3/4 maanden), 1 keer in het 2e trimester en 1x aan het eind. Bevalling moet verplicht in het ziekenhuis. Wegens hoge baby sterfte is het thuis verboden.

In het eerste trimester wordt erbloed geprikt. Ze hebben geen mogelijkheid om het hartje te luisteren , want ze hebben alleen stethoscopen, dat gaat niet. Zelfs niet zo’n ouderwetse toeter waar wij nog mee leerden luisteren 30 jaar geleden.

Mijn coördinator Gea is 3 maanden zwanger en ik ben bij haar controle geweest. De zuster doet eerst de controles. Dan wordt er bloed geprikt. Ik zat met haar in de wachtkamer en de dok kwam bij ons zitten. Het hele consult ging daar. Open en bloot. Weinig privacy regels. Ze kreeg een verwijzing voor een ultrasound en vitamines. Er wordt gevaren op aankomen in gewicht en uitblijven van de menstruatie. Mijn idee zou zijn om deze prenatale screening te verbeteren zodat er minder kindertjes overlijden.

Tijdens de poli kwam een jonge vrouw. Zij had een echo waarop de uitgerekende datum 6 maart was. Ze vroeg de dokter waarom het kindje ernogniet was. Bleek aan de hand van de eerste dag van de laatste menstruatie dat ze pas over 2 weken was uitgeteld. Ook was haar vraag hoe ze kon merken dat de bevalling was begonnen . Dokter legde haar dit uit. Weinig begeleiding gehad. Bij eerste en 2 e kinderen doen ze dat. Bij het 3e kind gaan ze ervan uit dat je een’ polynesische ‘ moeder bent. Volledig ingeënt en doorwintert in het bevallen .

De zorg voor thuis is eigenlijk best goed geregeld. Rondom Narra zijn18 gezondheidsposten: ik geloof dat de dok ze barangays noemde , die bemand worden een chief. Ook werken daar midwives( verloskundigen) die elk 3 posten onder hun hoede hebben. Zij doen daar prenatale controle en hun werkzaamheden zijn 90% preventief en10% curatief , wat daar onder valt is nog niet echt duidelijk. Het preventieve is huisbezoeken. Het ligt asn de progrsmma’s die er zijn, bijv. Gezonde voeding voor kinderen tussen 1 en 6 jaar. De midwives geven dus preventief informatie over voeding. Eigenlijk wat de kinderverpleegkundige op het consultatiebureau doet.

Midwives verdienen ongeveer 15000 peso’s per maand wat neerkomt op 225 euro per maand. Maar dan moet erbij gemeld worden dat vrouwen en mannen , getrouwd en ongetrouwd, bij hun ouders blijven wonen. Geen woonlasten, geen zorgen over dagopvang. Dat regelt oma.

Gea woont met haar man bij haar moeder.Ze heeft een dochter van 7. Is nu plots weer zwanger. Ze zei: mijn moeder wilde geen 2e kind. Ik vroeg Gea: en jij? Zij wel.

Na haar controle gebeurde er iets vervelends. Ze had wat donkere afscheiding. Ze was erg bezorgd. Ze was niet getoucheerd en heb verder niet gevraagd naar persoonlijke zaken, maar ze was erg bezorgd . Ze zou vrijdag een ultrasound laten makenin Aborlan . Als ik haar zie vandaag hoop ik op goed nieuws en anders zullen ze het zien als een natuurlijk proces!

Puerto Princesa

Vandaag zijn we met 14 Man rond 9 uur op pad gegaan richting de stad: Puerto Princesa.

Een deel blijft daar , de meesten reizen door naar El Nido. PP ligt aan een prachtige baai. Het eiland is trouwens erg groen. Er zijn veel loofbomen, bananen planten, kokosbomen en ook bougainville . Verder zag ik onderweg rodondenderon. Het moet ern prachtig gezicht zijn als die in bloei staan.

De bevolking leeft vooral buiten. Kinderen zijn thuis tot hun 6e jaar . Langs de kant zie je veel werklieden. Het eerste gedeelte vanaf het kamp is onverhard . Dit is zeker 2 km. Daarna nog zeker 2 km tot aan de hoofdweg. Dan is het nog 2 uur rijden.

Onderweg zie je veel bussen en ‘van’s. De busjes vervoeren ongeveer 11 personen .

Er zijn hier schijnbaar veel muggen. Ik zie ze niet, maar heb ondertussen al een aardig verhaal in braille achter op mijn benen. En als ik zo rond mij heen kijk bij mijn ksmpgenoten kunnen we met z’n allen wel een boek schrijven in braille.

Malaria kont hier zeker voor. Het advies van de GGD is: pillen meenemen , bij koorts starten met slikken en naar de dokter gaan .in de verschillende landen zijn de adviezen anders. Sommigen zijn ook echt asn het slikken . Ik slik wel vitamine B, dat schijnt te helpen en ik spray deet, desondanks toch pikken op mijn benen.

Na gisterenavond Kataoke en onder de jeugd veel katers deze morgen, is het behoorlijk stil in de bus.

We zijn rond 11.15 uur bij ern echt winkel centrum: Robinson. Ik koop een powerbank en een appel. Fruit hen ik echt gemist afgelopen week. Mijn telefoon is 2 keer zo snel leeg en daarom Is de powerbank hier onmisbaar.

We eten wat en vertrekken daarna met ern tricycle. We zijn: Heidi, Amy en ik. We spreken in de avond af met Shirley en Maria. Heidi en Amy( moeder en dochter uit Hamburg) slapen in mijn hotel.Shirley( Nederland) en Maria( Portugal) ergens anders.

Nadat we heerlijk onze kamer verkennen wacht ons wat ontspanning in de vorm van een massage.

Vanavond lekker wezen eten en in een Tiki bar nog wat gedronken.

Ed zit inmiddels in het vliegtuig. En ik moet er morgen vroeg uit. 6 uur ontbijt,7 uur vertrek naar DE bezienswaardigheid van deze streek: the underground River. Het moet spectaculair zijn.

Dagelijkse gang van zaken

In de morgen staan we op om 7.30 uur. Ontbijt is om 8 uur, meestal ei of pancakes. Thee en koffie kan ik altijd drinken, zo ook veilig water. Rond 9.30 vertrekken we naar het ziekenhuis. Vanmiddag echter ga ik met een groep naar de Estrella waterval, dus ik stop rond 13.30 uur. Maar normaal duurt de dag tot 15 uur.

Om 12 uur krijg ik lunch van de coördinator , zij heet Gea. Zij is erg lief , neemt lunch voor mij mee en dat bestaat meestal uit kip en rijst.

Zij blijft in het ziekenhuis. Als we terug komen in Tigman, gaan we lekker in de zee. De zee voor het kamp is bezaaid met kwallen, omdat er 2 riffen liggen.

We moeten 7 minuten links of rechts lopen voor goeie golven. Temperatuur van het wTer is heerlijk enorm heerlijk schoon.

Voor T eten lezen we wat If kletsen wat op het strand. Alcohol in het kamp is niet toegestaan, behalve vanavond KARAOKEAVOND. Als je het strand op loopt door het hek staan er 2 huisjes waar je kunt zitten. Daar mag alcohol wel.

Avond eten is om18 uur, meestal vlees met pasta of noodels, weinig groenten helaas . Soms wel water meloen.

Vandaag hebben we met elkaar een varken gekocht, hiervan wordt rooster pig gemaakt. Dit schijnt echt heerlijk te zijn, ben benieuwd.

Na het avondeten zitten we een beetje te kletsen en wat te drinken. Lekker relaxed.

Er zijn overal hele kleine winkeltjes, waar vooral zoetigheden te halen zijn. Kinderen snoepen heel veel en poetsen niet hun tanden. Hierdoor zijn er veel cariës problemen en infecties. Bij zo’n winkeltje kopen we vooral wat chips voor onze zout huishouding en voor wie het drinkt bier. Wijn is niet verkrijgbaar.

De dokter trouwens liep vandaag met zijn sigaretten in zijn kontzak. Toen we hem zochten was hij in de IT ruimte, waar we hem rokend aantroffen.

Morgen gaan we naar Puerto Princesa, waar ik tot maandag verblijf. Daar is weer WiFi, en zal ik nog wat meer vertellen over de organisatie van de hulpverlening hier.

Hoofdzuster

De hoofdzuster heet Esther. Zij is nog geen 1.50 groot. Iedereen noemt haar “mom”.gisteren zocht ik haar op. Ik vond haar zittend in in de hoek van een klein kamertje. Verscholen achter een enorme ‘van’ die wat koelte bracht zat zij te werken op de laptop. Ze vertelt dat ze iets wil uitprinten, maar de printer is kapot. Ze laat haar diploma’s zien. Ze hangen aan de muur. Management, master in nursing. Ze loopt met mij mee, de visie en missie van het ziekenhuis hangt aan de muur. Ook de commissie die er zijn.

Ik ben onder de indruk van de accuratie en de organisatie structuur. Alles is open en duidelijk. Er wordt niks aan het toeval overgelaten, zou prezo en jci nog eens een voorbeeld aan moeten nemen.

Esther laat mij alles zien. Stelt mijnogmaals voor aan de dokter, die vandaag trouwens op teenslippers loopt. We lopen dwars door de spreekkamer waar hij met een patiënt zit. We zien de hele omgeving. Iedereen groet haar met respect, wat een vrouw.

Ze stelt mij voor aan een verpleger hij is nu administrator, ik geloof dat hij de eerste opvang is op de spoedeisende hulp.

Esther praat zacht , veel en goed Engels. Wat ik begrijp doet ze overschrijdende werkzaamheden maar vol trots vertelt ze, als skills geleerd moeten worden , dat mom geroepen wordt.

Vanmorgen zag ik haar in actie: er moest een maagsonde ingebrachtworden bij een patiënt met een CVA. De sonde was zeker Charrière 18( dikke pook). Het ging steriel, en erg als vroeger. Familie haalde bakje eten uit de tas en dit werd er doorgegeten. Thuis doen ze dit zelf neem ik aan. Zoon tilde de vrouw op en weg waten ze weer. De verpleegster moest het leren, Esther begeleide het geheel.

Esther verteld dat ze geprobeerde hebben om de shifts te veranderen van 12 uur naar 8 uur , echter omdat veiligheid niet gegarandeerd is s avond om 23 uur voor haar werknemers heeft zij het terug gedraaid van 8-20 uur en van 20-8 uur.

Zeherft mij het nieuwe ziekenhuis laten zien dat klaar is in juni. Daar zal veel meer capaciteit zijn( 100 bedden) met chirurgie en ic. Helaas gaat deze ‘mom’ met pensioen. Ze is bijna 65. Heeft haar strepen verdient. Zij zal niet meer mee maken dat ook hier alles gedigitaliseerd zal worden. Hoewel zij de enige is met excl op haar laptop!;-)

Ziekenhuis!

Voor wie mij kennen:het is goed ontstressen. 3 keer daags eten, beetje thee drinken, beetje lezen , beetje kletsen.

Veel contacten met anderen, spelletje yahtzee met Ed en David en Bridget .

Bridget slaap even bij mij. Ze 38 en de meiden gemiddeld 19 jaar. Tot Edwin komt is zij mijn roomy.

Vandaag voor het eerst in Narra in het ziekenhuis. Geen röntgen of iets anders, alleen bloedonderzoek voor de diagnose . Als het moeilijk wordt, bijv. Nierstenen, dan gaat men naar Puerto Princesa met de ambulance.

Ze werken taak gericht , een doet medicijnen, Eem is de headnurse, iemand die alleen papieren statussen doet.

De dokter zit met pyamabroek en T-shirt, wijdbeens achter een tafeltje. Veel verhalen over de gezondheidszorg. Leuk om de verschillen te bespreken.

Ondertussen brengt de verpleegkundige in opleiding een infuus in. De medicatie is op. Men moet de medicatie eerst halen in Eem externe apotheek.

Het vervoer gaat via een tricycle. Een scooter met een bakkie eraan waar we met 5 personen inzitten

Cultuurshock

Gisteren ben ik rond 14.30 uur opgehaald. Na enige vertraging omdat we een lekke band hadden, via de luchthaven , tankstation en tenslotte nog een tree eieren bij supermarkt dan toch richting Aborlan. In de Van: Bridget uit Australië, David en Eddie uit de USA, Laura en Olivia uit Denemarken . Ook Ronnie, de dubbelganger van Forrest Gump, hij praat zo en beweegt zo. Na 2 uur rijden kwamen we in Tigman, ik dacht : O my God , dit zie je normaal alleen in Films. Huisjes die bijna omvallen, maar goed dat de tyfoons hier niet waaien .

Ik heb een private room! Zo blij, want de anderen slapen met 6 op wankele stapelbedden .

Er zijn 28 vrijwilligers. Uit verschillende landen, Ierland Noorwegen etc. 2 meiden uit Nederland . Zij gaan ook naar het ziekenhuis.

Vandaag inttodah gehad. En een simkaart gehaald! Er is geen internet of iets dergelijks hier emzeker geen WiFi.

Maaltijden met alle vrijwilligers. Ochtend om 8 uur: gebakken ei en klefbrood en banaantjes.

Middag; 12 uur rijst met sperziebonen en kip. Smakelijk.

Avond; pompenbrood met pasta.

Vanmiddag hebben we een workshop gehad om daken te bekleden!grappig!

Nu weer relaxed. Simkaart gehaald voor contact met de wereld!

Ik zit aan zee aan het strand, de zee is vol met kwallen, dus moet ik wachten tot ik vrijdag weer in mijn hotel ben in puerto privesa voor het weekend.

Morgen nieuwe verhalen vanuit T ziekenhuis!

Doei!??